Wie zoet is krijgt lekkers

Herre Daelemans-26 november 2021

Sinterklaas. Nog altijd blijft het een warme herinnering uit onze jeugd.
Ik zie ons als kind – de bengels die we toen waren – op de avond van Sinterklaas, vroom en ingetogen Sinterklaasliedjes zingen.
‘Hoort, wie klopt daar kinderen’, ‘Zie de maan schijnt door de bomen’ en vooral: ‘En rijd ons huisje niet stilletjes voorbij’. Nooit waren er bravere kinderen, toen.
En nooit was de opluchting groter, de ochtend nadien: de Sint was ons niet vergeten en bracht onze hoopvolle verlanglijst tot leven. Speelgoed en als bonus, snoepgoed in chocolade en marsepein. Gelukzaligheid werd toen als woord uitgevonden.

Wim Vangheluwe herkent die warme gevoelens en schreef er een boek over: De Sint en zijn knecht, wie zijn ze echt? Tradities zijn er om in ere gehouden te worden en daar draagt deze priester-auteur alvast toe bij.

Een springlevende traditie
Vangheluwe start zijn boek met de oorsprong: de vele legendes die de ronde doen. De figuur van de heilige Nicolaas van Myra is wijdverspreid en de tradities geëvolueerd, maar in vele landen nog steeds springlevend.
Het is interessant om lezen hoe een traditie die al meer dan duizend jaar voortleeft, ontstaan is en meegaat met zijn tijd. Zo is Nicolaas een van de belangrijkste heiligen in de orthodoxie en onder andere een van de beschermheiligen van Rusland. Een oude orthodoxe hymne bezingt Nicolaas als ‘een eindeloze fontein van goddelijke gaven’.
Het zal er niet vreemd aan zijn dat de goedheiligman ook wel wonderbaarlijke daden verrichtte.

Heksenjacht
Minder aangenaam maar helaas onvermijdelijk is de hele Zwartepietendiscussie die vooral de Lage landen beroerde.
U leest het uitgebreid in een apart hoofdstuk. Uiteindelijk kondigde men in Vlaanderen een zogenaamd ‘Pietenpact’ af, goedgekeurd door het Gemeenschapsonderwijs, het Katholiek Onderwijs, de Gezinsbond, de Vlaamse kindertelevisiezenders en jeugdtheaters. De triomf was voorbarig want massaal protest zorgde ervoor dat dit pact afgevoerd werd, zij het niet afgeschaft. In stilte werd immers de ‘roetveegpiet’ geïntroduceerd en is in de praktijk de echte Zwarte Piet uit het straatbeeld verdwenen.

Ook al ben ik zwart als roet
Natuurlijk leest u in het boek uitvoerig over de oorsprong van de mythische figuur die Zwarte Piet is. Nergens in de geschiedenis van Zwarte Piet, legt Vangheluwe uit, is er ook maar één verwijzing te vinden dat het om mensen met een andere huidskleur, laat staan slaven, zou gaan. Het blijft vreemd dat, wat altijd een onschuldig kinderfeest is geweest, een traditie van zoveel generaties, plots als racistisch, discriminerend en kwetsend wordt omschreven.

De Sint en zijn knecht, wie zijn ze echt? maakt alleszins de titel waar.
Tegelijk geeft de auteur in aparte hoofdstukken meer uitleg over de attributen van de Sint – een verklarende woordenlijst – en waar je moet op letten wanner je zelf als Sint een kinderfeest wil opvrolijken.
En in een laatste hoofdstuk vind je ook nog een heleboel Sinterklaasliedjes.

Leuk boekje, zou ik zeggen.
Bestel hier je exemplaar

Herre Daelemans Opgeleid in de beste tradities van de Frankfurter Schule en aanverwanten, voorbestemd voor een journalistieke boerenstiel. Eieren voor zijn geld, echter. De schaduw en het licht 10-06-2022 'Nieuweling' van Marion Bruinenberg is heel gewoon een heel mooi debuut: een sterk verhaal, met liefde voor taal geschreven, dat je met plezier leest en blijft lezen. Een wrang sprookjesverhaal 08-04-2022 In zijn roman beschrijft David Diop hoe een achttiende-eeuwse onderzoeker het superioriteitsgevoel van het verlichte Europa betwijfelt. Adem.. niet vergeten! 21-01-2022 Als hoofdarts van het ziekenhuis wordt Filiep Bataillie meegesleurd in een rollercoaster van paniek, vriendschap, emotie en uitzonderlijke maatregelen. Tot hij zelf positief test ... Een boek als een ijsroomtaart 07-01-2022 De veelgeprezen Franse auteur Miguel Bonnefoy verhaalt in de uitbundige familievertelling Erfgoed over vier generaties immigranten in Chili wier levens stuk voor stuk geraakt worden door de grote historische gebeurtenissen van de twintigste eeuw. De wintergeest 24-12-2021 Een sfeervolle vertelling in een mooi cadeau-uitgave! Lees meer van Herre Daelemans