Johan Vanhecke: ‘Meer dan tijd om over Hendrik Conscience te schrijven’

Luckas Vander Taelen-30 juni 2021


Met ‘Voor moedertaal en vaderland‘  hoopt Johan Vanhecke  de figuur van Hendrik Conscience terug tot leven te brengen, zijn rol als grondlegger van de Vlaamse romanliteratuur te belichten en zijn aandeel in het op gang brengen van de Vlaamse Beweging te verduidelijken.

Geen vooroordelen

Van oordelen en vooroordelen over Conscience heeft Vanhecke zich niets aangetrokken.
Wie zich afvraagt of deze biografie wel zinvol is, raad ik aan te beginnen bij de laatste hoofdstukken. Want het is niet moeilijk om nu schamper te doen over Conscience, maar Vanheckes beschrijvingen van de nationale hulde voor de schrijver naar aanleiding van zijn honderdste boekdeel geven een indrukwekkend beeld van zijn populariteit. Waar hij die dagen kwam, werd hij spontaan omringd door mensen die zijn naam scandeerden en hem bloemen aanboden. In Brussel prijkte zijn foto in alle vitrines. Op de Grote Markt stonden vier verlichte zuilen met zijn portret. Een stoet van meer dan 300 verenigingen ging hem begroeten bij zijn huis en aan de Brusselse Beurs waren de titels van zijn 71 boeken aangebracht. Een plechtig diner werd georganiseerd in de Gothische zaal van het stadhuis, terwijl buiten op de Grote Markt een volksfeest aan de gang was.

En toen Conscience in 1883 stierf was de volkstoeloop in Brussel zo enorm, dat het leger de rust moest handhaven. Twee dagen schoven mensen aan om hem een laatste groet te brengen. Toen de kist naar het station werd gebracht voor een laatste rit naar Antwerpen waar hij begraven zou worden, zagen de straten zwart van het volk. Er waren toen even veel mensen naar Brussel gekomen als bij de viering van 50 jaar België, drie jaar eerder. Geen enkel andere Belgische schrijver is ooit zo populair geweest als Conscience. Alleen al door dit in herinnering te brengen, is Vanheckes werk baanbrekend.

Tot ver buiten België bekend

Dat zijn weinig gekende feiten, die toch veel vertellen over het enorme statuut die de schrijver aan het einde van leven verworven had. Het werk van Conscience werd ook ontelbare malen verwerkt tot toneelstukken. Criticasters van Conscience weten meestal ook niet dat zijn werk niet alleen in het Frans en Engels is vertaald, maar ook in vele andere talen en dat hij tot ver buiten België bekend was. De Franse schrijver Alexandre Dumas vond ‘De Loteling’ zo goed dat hij er ‘als eerbetoon’ een paar hoofdstukken van plagieerde en zijn hoofdpersonage ‘Conscience’ noemde.

Meer dan redenen genoeg dus voor een boeiend gesprek met de auteur Johan Vanhecke.

Te koop in de online boekhandel van Doorbraak

Luister ook naar onze andere boekencasts


Luckas Vander Taelen

Luckas Vander Taelen (1958) werkte als tv-regisseur, en was voor Groen schepen, Vlaams en Europees Parlementslid en senator.

Op zoek naar zwarte Johny
03-12-2022 Wannes Peremans vindt toevallig een foto van een zwarte Belg in nazi-concentratiekamp Dachau. Dit is het relaas van zijn zoektocht naar die man.

Niets is verzonnen in ‘De vrouw met de gouden arm’
10-07-2022 Niet is verzonnen in ‘De Vrouw met de gouden arm’. Tenzij dan zijn verhaal zelf, maar wat de personages vertellen is gebaseerd op echte citaten.

Hoe Donald Muylle de weg wijst naar een betere wereld
12-06-2022 Volgens Kris Peeters leidt blinde consumptiedrang tot een ecologische catastrofe. Hij formuleert geloofwaardige alternatieven.

Koenraad Verrycken: ‘Oude continent is bezig met langzaam te sterven’
11-04-2022 In deze Boekencast gaat Luckas Vander Taelen in gesprek met professor Verrycken over zijn onderzoek naar het denken van Douglas Murray.

Van Algerije naar Italië
12-03-2022 Weesland verhaalt over een pied noir die na een vergeefse strijd in Frans Algerije rust zoekt in Italië, maar geplaagd wordt door zijn verleden.


Lees meer van Luckas Vander Taelen