De schaduw en het licht
Herre Daelemans-10 juni 2022
Beeld je in dat je in een afgelegen dorp woont, ergens in de bergen, waar je tijdverdrijf letterlijk wordt: hoe verdrijf ik de tijd en tracht ik verveling te vlug af te zijn. Daarover gaat in sé Nieuweling van Marion Bruinenberg.
De dagelijkse sleur worden rituelen, gewoonten en aanpassingen aan het onbestaande, want haast uitgestorven dorpsleven, dat als in een schilderij verstild lijkt. Levenden die al dood zijn. Tot er iemand opduikt in het leven van de vertelsterbSimone en kleur in het dorp brengt. Ook letterlijk.
In het dorp gebeurt niets, verandert niets, – alles wordt slechts herinnerd. De mensen die het dorp nu nog verlaten, doen dat niet uit vrije wil, maar worden door de dood gedwongen. Alles gaat er zoals het hoort, lijkt wel het motto van het dorp en zijn inwoners.
‘Boven hun. hoofden hingen een paar vogels stil in de lucht. Ze sloegen hun vleugels wel uit, maar kwamen toch niet verder.’
Overschaduwd
Sommige alinea’s zijn met een penseel geschreven: schilderijtjes, waarin je de liefde voor taal aanvoelt. Een stilistische weergave, een verzinnebeelding van wat de auteur met haar ogen in haar donkere kamer opgeslagen heeft. En nu blootstelt aan het licht.
Dat is ook een thema van het boek. De schaduw die door de hoge omringende bergen over het dorp, over de mensen hangt. Negen maanden lang.
En dan verschijnt Eveline, botanicus die planten en bloemen komt bestuderen die zo lang in de schaduw moeten groeien en zich aangepast hebben aan de extreme omstandigheden.
Het contrast kan niet groter zijn: de kleurrijke logé die als het ware de zon in huis brengt door haar niet te stoppen woordenval, haar enthousiasme, haar levenslust. Haar vertrouwen in de wereld om haar heen. Maar niets is wat het lijkt.
De goddelijke natuur
‘Nieuweling‘ laat je opnieuw kennismaken met de natuur. Want, ‘we lijden aan plantblindheid’, zegt Eveline. We zien het niet meer. We hebben er geen oog voor. ‘De meeste mensen lopen, rijden en vliegen langs de mooiste bomen, bloemen en struiken zonder ze waar te nemen. We delen de natuur geen actieve, maar een passieve rol toe in onze omgeving: die van opvulling in de achtergrond.’
De beschrijvingen van het landschap tijdens de wandelingen van Simone en Eveline brengen je als lezer dichter bij de natuur. Mooi van Bruinenberg!
Maar net zoals je planten op hun hoogtepunt moet snoeien, juist om ze te behouden de wilde uitschieters moet wegknippen, moet je vriendschap in evenwicht houden, leert Simone. Want alles heeft een schaduwkant. Zoals de waarheid ook zijn leugens kent.
Eveline vertrekt. Maar dat is niet het einde van het verhaal. Integendeel, dan begint het pas.
En word je toch nog verrast.
Nieuweling is heel gewoon een heel mooi debuut: een sterk verhaal, met liefde voor taal geschreven, dat je met plezier leest en blijft lezen.
Zonder meer een top tien boek.
Nieuweling is deze week ons boek van de week, verkrijgbaar tegen een tijdelijke voordeelprijs.
Bestel hier je exemplaar